Relacja ze szkoleń łączących naukę umiejętności cyfrowych z poznawaniem Europy.

Miniony rok 2020 nie należał do najlepszych ani najłatwiejszych. Był trudny i doświadczył ludzi na wiele sposobów. Odnalezienie się w nowej – pandemicznej rzeczywistości zajęło nam wiele czasu i wymagało wysiłku, którego nikt nigdy wcześniej nie planował podjąć. Ale rok 2020 nie był jedynie tragicznym momentem w życiu wielu ludzi. Był też okazją do edukacji oraz rozwinięcia i nabycia nowych umiejętności. Mieliśmy możliwość zmierzyć się z wyzwaniami, które stały się przyczynkiem do zbudowania nowej piramidy priorytetów. Zdalne uczelnie i praca online otworzyły świat na wirtualną rzeczywistość, która została naszą codziennością. Świat ponownie pomknął do przodu, zapominając o „cyfrowych imigrantach”, czyli ludziach, którzy nie posiadają umiejętności płynnego poruszania się w nim. 

            Długi lockdown pokazał, ile zaległości do nadrobienia mają w tym obszarze Seniorzy. Osoby powyżej 60-tego roku życia okazały się wówczas grupą społeczną szczególnie narażoną na izolację. Ważne było, by potrafili przenieść swoją aktywność do Internetu. A to nie było łatwe. Pomimo tego, iż większość Seniorów ma smartfony, tablety czy laptopy, najczęściej nie posiadają oni podstawowych umiejętności posługiwania się nimi. Na początku pandemii brakowało zdalnych projektów, które zadbałyby o ich potrzeby, gdyż aktywność seniorów do tej pory rzadko wkraczała do internetowego świata. Nagle konieczne okazało się dostosowanie się do nowych zasad, metod pracy, edukacji. Zwyczajna możliwość kontaktu z rodziną i przyjaciółmi wymagała wejścia w tajniki cyfrowego świata. 

I tu jednak, po raz kolejny, potrzeba okazała się matką wynalazków. Zrodziły się nowe pomysły, powstały ciekawe projekty. W naszej szkole językowej KONTAKT, w czasie pandemii, wyspecjalizowaliśmy się w edukacji zdalnej na platformie Zoom. Zajęcia, które podczas lockdownu zostały przeniesione na tę platformę, okazały się dużym sukcesem wśród dorosłych słuchaczy, którzy brali w nich udział. Postanowiliśmy więc podzielić się nowo zdobytymi w czasie pandemii kompetencjami. Zdecydowaliśmy się wesprzeć poznańskich seniorów, wykluczonych cyfrowo, by razem z nami wszystkimi mogli uczestniczyć w pełni w nowych zdalnych formach aktywności społecznej.

I tak właśnie, w czasie lockdownu, w listopadzie i grudniu 2020, pracownicy KONTAKT Centrum Języków Obcych przeszkolili zdalnie ponad 50-ciu poznańskich Seniorów 60+, dotkniętych „cyfrowym wykluczeniem”. Szkolenia z cyklu „Seniorzy na Zoom” i „Zoom dla Seniorów” sfinansowane zostały ze środków budżetowych Miasta Poznania #poznanwspiera. A ponieważ chętnych Seniorów nie brakuje, cyfrowa edukacja jest dalej kontynuowana w bieżącym, 2021 roku, w formie kolejnych szkoleń dla Seniorów w ramach „Cyfrowej Akademii SENIOR 60+”, w dalszym ciągufinansowanych przez Miasto Poznań.

Głównym celem tych niecodziennych cykli szkoleniowych było i jest wsparcie seniorów w świecie pełnym cyfrowych wyzwań, kiedy to ze względu na zagrożenie epidemiczne, ograniczona do minimum została ich aktywność społeczna. Dzięki szkoleniom, Seniorzy zostali wprowadzeni za rękę do komputerowo-internetowego świata, nauczyli się korzystać z nowoczesnej platformy Zoom w celach komunikacji i edukacji. Pierwsze spotkanie odbyło się jeszcze stacjonarnie, w 2-3 osobowych podgrupach, z pełnym zachowaniem reżimu sanitarnego. Seniorzy otrzymali wówczas indywidualne wsparcie techniczne i informatyczne. Zapoznali się z podstawowymi możliwościami platformy Zoom. Dowiedzieli się jak ona działa, jak dołączyć do spotkania, brać w nim udział, korzystać z chatu, włączyć i wyłączyć kamerę oraz mikrofon. Poznali podstawowe tajniki oraz mogli wziąć udział w swoim pierwszym, grupowym spotkaniu online.  

Kolejne spotkania odbywały się już tylko zdalnie. Pierwsze z nich było praktycznym przećwiczeniem umiejętności zdobytych na wcześniejszych warsztatach. Uczestnicy mieli możliwość samodzielnie dołączyć do spotkania, włączać kamerę, zabrać głos i poznać się nawzajem, opowiedzieć o swoich pasjach. Nawiązały się pierwsze znajomości, wymienione zostały kontakty i założona wspólna grupa na czacie. W razie jakichkolwiek problemów, pomocy udzielali czuwający w tle spotkania trenerzy umiejętności cyfrowych. Grupa miała okazję dobrze się poznać oraz przygotować do następnych zajęć, podczas których zabraliśmy Seniorów w cyfrową podróż do wyjątkowych zakątków Europy- do Włoch i do Hiszpanii. 

Skąd pomysł na cyfrową wyprawę w świat? To nie był przypadek. Inspiracją dla programu kolejnych spotkań na Zoom był Projekt Erasmus+ „Let’s teach Europe! European Heritage as a pedagogical and integration tool in adult education.” To międzynarodowe partnerstwo szkół, które zajmuje się dziedzictwem kulturowym Europy, traktując je jako narzędzie do nauki, integracji i włączenia w edukacji dorosłych. Partnerzy projektu pochodzą m.in. z Hiszpanii i Włoch i dziedzictwo tych krajów jest obszarem szczególnych naszych zainteresowań. Świadomi faktu, iż Polscy seniorzy najchętniej podróżują zagranicą właśnie do Hiszpanii i Włoch, postanowiliśmy wykorzystać zdobytą w projekcie Erasmus+ wiedzę kulturową, by przygotować ciekawe prezentacje i zajęcia na Zoom dla Seniorów. W ten sposób pokazaliśmy Seniorom, jak w praktyce wykorzystać umiejętność korzystania z platformy Zoom do udziału w prezentacji, dyskusji w grupie, a także do spotkania z obcokrajowcami i nauczenia się od nich podstawowych zwrotów w językach obcych. 

            Na spotkaniach „Kierunek Hiszpania!” oraz „Kierunek Włochy!” Seniorzy wybrali się z nami w wirtualną podróż do najważniejszych miast w tych państwach. Dowiedzieli się wiele o kulturze, tradycjach i dziedzictwie Hiszpanii i Włoch, a jednocześnie poznali ciekawostki oraz praktyczne informacje przydatne podczas planowania podróży w te rejony Europy. W każdym z tych spotkań wziął również udział gość specjalny z danego kraju. Uczestnicy mogli z pomocą tłumacza zadawać gościom pytania, a także nauczyli się podstawowych zwrotów w języku hiszpańskim i włoskim. A wszystko to zdalnie, na Zoom, bezpiecznie, bez potrzeby wychodzenia z domu. Senior potrafi!

            Szkolenia okazały się dużym sukcesem, a co najważniejsze umożliwiły poznańskim seniorom aktywne wkroczenie w wirtualny świat. Niezwykle ucieszyły nas opinie uczestników. Tak np. projekt skomentowała pani Barbara, jedna z Seniorek-uczestniczek cyklu „Zoom dla Seniora”: „Dziękuję bardzo za inicjatywę i bardzo sprawną organizację spotkań. Uważam, że każda inicjatywa umożliwiająca seniorom poznanie nowych informatycznych narzędzi jest cenna. Musiałam porzucić ciepełko dotychczas używanych narzędzi informatycznych i pokonać barierę niechęci przed nauką nowego programu. (…) No i nagroda za opanowanie podstaw programu była wspaniała. Wszystkie prezentacje były bardzo interesujące. Cieszę się, że brałam udział w tych spotkaniach.”

Tymczasem Seniorka Hanna, która uczestniczyła w cyklu „Seniorzy na Zoom”, przesłała nam następujące słowa: „Chciałam bardzo podziękować za to, że mogłam w tym uczestniczyć. Uważam, że projekt został przygotowany bardzo profesjonalnie, a przy okazji czuło się wiele życzliwości i zaangażowania w prowadzeniu tego przedsięwzięcia. Poznałam ZOOM, a przy okazji dowiedziałam się dużo, w bardzo sympatyczny sposób, o Hiszpanii i Włoszech. Bardzo, bardzo dziękuję, a gdyby była okazja uczestniczenia w podobnych programach, to od razu zgłaszam chęć uczestnictwa”

Sukces projektu jest najlepszym dowodem na to, że nasi seniorzy są gotowi kształcić się i zdobywać umiejętności, jakich wymaga od nas ten pandemiczny czas. Jednocześnie, projekt okazał się ważny również dla nas. Jako trenerzy, mieliśmy możliwość wziąć udział w wyjątkowym szkoleniu, w którym doskonaliliśmy swoje umiejętności interpersonalne – skuteczną komunikację zdalną, empatię i cierpliwość. Seniorzy pokazali nam także, że na naukę nigdy nie jest za późno.